Potrącenia z zasiłków po zmianach od 1 marca i 25 marca 2024 r. – listy płac i przykłady liczbowe
W jaki sposób dokonuje się potrąceń z zasiłków
Potrąceń z zasiłków dokonuje się na zasadach przewidzianych w przepisach ustawy emerytalnej – z tym zastrzeżeniem, że z zasiłków nie potrąca się należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń emerytalno-rentowych w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych (art. 66a ustawy zasiłkowej). Mówiąc o zasiłkach, mamy na myśli:
- zasiłek chorobowy;
- świadczenie rehabilitacyjne;
- zasiłek wyrównawczy;
- zasiłek macierzyński;
- zasiłek opiekuńczy.
Jakie są kwoty wolne od potrąceń od 1 marca 2024 r.
Potrącenia z zasiłków mogą być dokonywane, w następujących granicach:
1) na zaspokojenie należności alimentacyjnych – do wysokości 60% zasiłku;
2) na zaspokojenie innych egzekwowanych należności – do wysokości 25% zasiłku (art. 140 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy emerytalnej).
Ustalona w art. 140 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej granica potrąceń wynosząca 50% odnosi się do należności związanych zodpłatnością za pobyt w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i odpłatnością za pobyt w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych – zatem w myśl przywołanego wcześniej art. 66a ustawy zasiłkowej, nie dotyczy ona potrąceń z zasiłków.
Granice potrąceń ustala się dla zasiłku brutto, tj. przed odliczeniem miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (art. 140 ust. 7 ustawy emerytalnej wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 22 listopada 2018 r., III AUa 902/18).
Od 1 marca 2024 r. obowiązują następujące kwoty wolne od egzekucji i potrąceń z zasiłków (komunikat Prezesa Zakładu ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 lutego 2024 r. w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń – M.P. z 2024 r. poz. 133):
764,62 zł |
przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych |
1.261,64 zł |
przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niżalimentacyjne |
1.009,33 zł |
przy potrącaniu m. in. kwot nienależnie pobranych emerytur, rent i innych świadczeń z tytułu zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego, kwot nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych lub pielęgnacyjnych, świadczeń rodzinnych oraz zasiłków dla opiekunów, zasiłków wypłaconych z tytułu pomocy społecznej, jeżeli przy wypłacie zastrzeżono ich potrącanie |
We wspomnianym komunikacie Prezesa ZUS wskazano też kwotę wolną od potrąceń w wysokości 305,84 zł, odnoszącą się do potrąceń należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych. W świetle art. 66a ustawy zasiłkowej, ta kwota nie ma zastosowania do potrąceń z zasiłków.
Procentowo określone granice potrąceń służą ustaleniu, jaka kwota świadczenia (zasiłku) w ogóle w danym przypadku podlega zajęciu egzekucyjnemu. Natomiast określenie kwot wolnych od potrąceń pozwala uniknąć sytuacji, w której egzekucja doprowadzi do pozbawienia dłużnika niezbędnego minimum środków utrzymania. Jak wskazano w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 14 lutego 2018 r., III AUa 693/17, egzekucja, choć ma charakter przymusowy, to jednak musi odbywać się z poszanowaniem elementarnych praw człowieka. Dłużnik będący osobą fizyczną, musi podczas całego postępowania egzekucyjnego dalej funkcjonować w humanitarnych warunkach.
W przypadku, gdy zasiłek wypłacono za część miesiąca, aby ustalić kwotę wolną od potrąceń z tego zasiłku należy miesięczną kwotę wolną podzielić przez 30, a następnie uzyskany wynik pomnożyć przez liczbę dni, za które przysługiwał zasiłek.
Z komentarza eksperta dowiesz się:
- Zasiłek pracownika jest zajęty na poczet zaspokojenia należności alimentacyjnych. W marcu 2024 r. pracownik przez 12 dni był niezdolny do pracy z powodu choroby i za ten czas przysługiwał mu zasiłek chorobowy. Ile wynosi kwota wolna od potrąceń
- Zasiłek chorobowy został zajęty na poczet zaspokojenia należności niealimentacyjnej, wynoszącej 20.000 zł. Przez cały kwiecień 2024 r. pracownik był nieobecny w pracy z powodu choroby. W związku z tym nabył prawo do zasiłku w kwocie 6.000 zł (w myśl art. 11 ust. 5 ustawy zasiłkowej przyjmujemy, że miesiąc odpowiada 30 dniom). Zgodnie ze złożonym przez pracownika oświadczeniem PIT-2, kwota zmniejszająca zaliczkę podatku dochodowego od osób fizycznych wynosi 300 zł. Jak właściwie dokonać potrąceń z zasiłku
- Należność alimentacyjna, egzekwowana z zasiłku chorobowego pracownika wynosi 35.000 zł. W marcu 2024 r. pracownik nabył prawo do zasiłku chorobowego w kwocie 2.000 zł, za 13 dni choroby. Pracownik nie złożył oświadczenia PIT-2. Jak dokonać potrąceń z zasiłku
- Egzekwowana z zasiłku chorobowego należność niealimentacyjna wynosi 35.000 zł. Za cały miesiąc choroby pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy nabył prawo do zasiłku w kwocie 1.000 zł. Pracownik złożył oświadczenie PIT-2, na podstawie którego zaliczka podatku zmniejszana jest o 100 zł. Czy pracodawca może dokonać potrącenia
Obejrzyj wideoszkolenie:
Jak dokonywać potrąceń z zasiłku pracownika dłużnika – zmiany od 25 marca 2024 r.
Przeczytaj także:
Potrącenia z wynagrodzenia: zmienia się definicja wynagrodzenia
Jak dokonywać potrąceń z wynagrodzenia za pracę i świadczeń pracowniczych
Testuj portal Placewfirmie.pl i papierowy magazyn Płace w firmie przez 14 dni BEZPŁATNIE.
To kompleksowy serwis ekspercki dla specjalistów zajmujących się płacami w firmach w którym znajdziesz:
- Informacje o zmianach prawnych,
- Konsekwencje wyroków sądowych i interpretacji podatkowych dla pracodawców
- Każde zagadnienie wyjaśnione od strony składek ZUS, podatku PIT i obowiązków pracodawcy wobec pracownika,
- Kalkulatory, wzory dokumentów, wskaźniki płacowe, akty prawne, raporty
- Indywidualne konsultacje e-mailowe z ekspertami,
- 3 razy w tygodniu newsletter Przegląd płac i ZUS.