Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Doba zaś to 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Doba pracownicza jest zatem 24-godzinnym okresem liczonym od momentu rozpoczęcia przez pracownika pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem. Jej granicami są wynikająca z rozkładu czasu pracy (harmonogramu) godzina rozpoczęcia pracy i odpowiadająca jej, po upływie 24 godzin, godzina w dniu następnym. Wskazaną definicję stosujemy do wszystkich pracowników, bez względu na rodzaj pracy, jaką wykonują, czy też system lub rozkład obowiązującego ich czasu pracy.
Przekroczenie dobowej normy czasu pracy a godziny nadliczbowe
Pytanie:
Pracownik pracuje w podstawowym systemie czasu pracy. W poniedziałek zaczął pracę od godz. 6,00 i tydzień przepracował następująco: poniedziałek: 6.00–14.00, wtorek: 6.00–14.00 środa: 6.00–14.00, czwartek: 5.00–13.30, piątek: 5.00-14.00. Jak właściwie wykazać czas pracy i godziny nadliczbowe w karcie pracy oraz w jaki sposób je rozliczyć?
Odpowiedź:
Pracownik może rozpocząć pracę w tej samej dobie pracowniczej. Jednak dojdzie wtedy do pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia obowiązującej pracownika dobowej normy czasu pracy.
Na uwagę zasługuje to, że przepisy Kodeksu pracy wiążą pojęcie doby pracowniczej nie z godziną faktycznego rozpoczęcia pracy, lecz z godziną, która w ramach przyjętego rozkładu czasu pracy była zaplanowana. A zatem nawet jeżeli dojdzie do sytuacji, w której pracownik rozpocznie wykonywanie pracy o innej godzinie, niż było to zaplanowane, bądź też będzie ją wykonywać w dniu dla niego wolnym od pracy, dla dalszej organizacji czasu pracy wiążąca pozostaje godzina wynikająca z rozkładu czasu pracy (A. Różańska, O pojęciu doby w przepisach o czasie pracy, PiZS 2005, nr 7, s. 28).
Dla rozliczenia czasy pracy wskazanego w pytaniu pracownika zasadnicze znaczenie ma zatem układ obowiązujących go dób pracowniczych. Zakładamy, że pracownika obowiązuje rozkład czasu pracy od poniedziałku do piątku od godz. 6.00 do godz. 14.00.
W takiej sytuacji rozliczenie wykonywanej przez niego pracy w czwartek i piątek powinno wyglądać następująco:
|
praca od godz. 5.00 do godz. 6.00 w czwartek |
powinna zostać wykazana w ewidencji czasu pracy jako praca nadliczbowa wynikająca z przekroczenia dobowej normy czasu pracy oraz rozliczona bądź normalnym wynagrodzeniem powiększonym o 50% dodatek (jeżeli godziny tej pracy nie przypadały na obowiązującą u pracodawcy porę nocną) bądź normalnym wynagrodzeniem powiększonym o 100% dodatek (jeżeli godziny tej pracy przypadały na porę nocną). Pracodawca może również wykonywaną przez pracownika pracę zrekompensować czasem wolnym od pracy, na zasadach określonych w art. 1512 kp. Wskazana praca nadliczbowa powinna zostać wykazana w ewidencji czasu pracy jako wykonywana w ramach środowej doby pracowniczej. |
|
praca od godz. 5.00 do godz. 5.30 w piątek |
powinna zostać wykazana w ewidencji czasu pracy jako dopełnienie obowiązującej pracownika czwartkowej normy czasu pracy. W dobie czwartkowej pracownik przepracował bowiem 7 godz. 30 min. (od godz. 6.00 do godz. 13.30). Natomiast praca od godz. 5.30 do godz. 6.00 w powinna zostać wykazana w ewidencji czasu pracy jako praca nadliczbowa wynikająca z przekroczenia dobowej normy czasu pracy oraz rozliczona bądź normalnym wynagrodzeniem powiększonym o 50% dodatek (jeżeli godziny tej pracy nie przypadały na obowiązującą u pracodawcy porę nocną) bądź normalnym wynagrodzeniem powiększonym o 100% dodatek (jeżeli godziny tej pracy przypadały na porę nocną). Pracodawca może również wykonywaną przez pracownika pracę zrekompensować czasem wolnym od pracy, na zasadach określonych w art. 1512 kp. Wskazana praca nadliczbowa powinna zostać wykazana w ewidencji czasu pracy jako wykonywana w ramach czwartkowej doby pracowniczej. |
Podstawa prawna:
Art. 128 § 3 i art. 129 § 1 ustawy z 26 czerwca1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.).
Słowa kluczowe:
godziny nadliczbowePodobne artykuły
Zobacz również
Aktualny numer Pokaż listę wydań »
Numer 275 Maj 2024 r.
Dostępny w wersji elektronicznej
Redaktor Portalu
Zapisz się na newsletter
