Kiedy zapłacisz za nadgodziny w podróży służbowej

Dodano: 10 lipca 2018

Podróż służbowa przypadająca w trakcie godzin pracy pracownika, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, jest wliczana do jego czasu pracy. Natomiast podróż, która odbyła się poza czasem pracy obowiązującym pracownika, nie zostanie wliczona do jego czasu pracy. Sprawdź na praktycznych przykładach, czy właściwie rozliczasz czas pracy w trakcie podróży służbowej.

Mówiąc o delegacji i czasie pracy z nią związanym wyróżniamy:

  • czas samej podróży tj. przejazdu z miejsca stałego wykonywania pracy /siedziby pracodawcy do miejsca wykonywania zleconej pracy, znajdującego się poza tą miejscowością oraz
  • pracy wykonywanej pomiędzy przyjazdem a powrotem do i z miejsca docelowego.

Wykonanie podróży służbowej poza godzinami pracy nie zobowiązuje pracodawcy do wypłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia z tego tytułu. Takie stanowisko było już wielokrotnie wskazywane w orzecznictwie sądowym (sygn. akt I PR 85/81, sygn. akt I PRN 30/79).

Wynagrodzenie przysługuje pracownikowi za pracę wykonaną, natomiast za czas niewykonywania pracy – tylko wtedy, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. W czasie podróży służbowej pracownik tak naprawdę nie świadczy pracy, udaje się do miejsca, w którym dopiero tę pracę zacznie świadczyć.

Przewożenie innych pracowników w trakcie delegacji

W odniesieniu do podróży służbowej inaczej należy rozpatrywać sytuacje, w których pracownik w trakcie tej podróży np. przewoził innych pracowników – oznacza to, iż w jej trakcie świadczył pracę i jeśli czas takiej podróży wykracza poza obowiązujące pracownika w danym dniu godziny pracy – oznacza to, iż pracownik wykonywał pracę w godzinach nadliczbowych. Za tak świadczoną pracę pracownikowi przysługuje wynagrodzenie oraz dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych.

Przykład

Miejscem pracy pracownika jest Wrocław. Pracodawca posiada przedstawicielstwa na terenie całej Polski. Pracownik w ramach swoich obowiązków obsługuje szkolenia wewnętrzne przeprowadzane na potrzeby pracodawcy, które mogą być organizowane na terenie całego kraju. W związku z tym 4 czerwca 2018 roku pracownik został zobowiązany do obsługi szkolenia dla pracowników oddziału znajdującego się w innej miejscowości niż główna siedziba pracodawcy. Pracownik świadczy pracę od poniedziałku do piątku od 8.00 do 16.00.

W dniu 4 czerwca 2018 roku pracownik wyjechał z głównej siedziby pracodawcy (Wrocławia) o 8.15. Dojazd na miejsce zajął pracownikowi 1 godzinę. W godzinach od 9.15 do 12.00 pracownik wykonywał swoje obowiązki, tj. prowadził obsługę szkolenia przygotowanego na potrzeby pracodawcy, a po zakończeniu szkolenia powrócił do miejsca wykonywania pracy, tj. do Wrocławia o 13.00.

Oddelegowanie pracownika, podróż służbowa oraz faktyczne świadczenie pracy trwało w obowiązujących pracownika godzinach pracy. Wobec tego pracownik za ten dzień otrzyma wynagrodzenie takie, jakie by otrzymał gdyby delegacji tej nie było, tj. bez żadnych dodatków.

Pracownikowi oddelegowanemu do pracy w innej miejscowości, którego praca przekroczy obowiązujący pracownika rozkład czasu pracy – będzie świadczył pracę w godzinach nadliczbowych, co upoważnia go do otrzymania z tego tytułu wynagrodzenia za pracę wraz z odpowiednimi dodatkami.

 

Przykład

Pracownik pracujący w systemie podstawowym od poniedziałku do piątku w od 7.00 do 15.00 został oddelegowany do pracy poza miejscem wykonywania pracy i odbył podróż służbową od 8.00 do 11.00 Od 11.00 do 18.00 wykonywał pracę, a następnie od 18.00 do 21.00 pracownik odbywał podróż służbową – powrót do miejsca wykonywania pracy. W takiej sytuacji czas pracy pracownika kształtował się następująco:

  • 7.00–15.00 czas pracy zgodny z obowiązującym pracownika rozkładem czasu pracy,
  • 15.00–18.00 czas pracy poza obowiązującym pracownika rozkładem czasu pracy stanowiący dla pracownika pracę w godzinach nadliczbowych, z tytułu której przysługuje mu wynagrodzenie oraz dodatek do wynagrodzenia w wysokości 50% z tytułu przekroczenia dobowego czasu pracy,
  • 18.00–21.00 podróż służbowa, która ma miejsce poza obowiązującym pracownika czasem pracy. Pracownik w tym czasie nie świadczył pracy, co oznacza, że za czas ten pracownikowi nie przysługuje żadne wynagrodzenia, jak również pracownik z tego tytułu nie ma prawa do odbioru czasu wolnego.
Przykład

Pracownik został oddelegowany do przeprowadzenia szkolenia w innej miejscowości. Ponadto został zobowiązany do przewiezienia innych pracowników na to szkolenie. Pracownik wyjechał z miejsca wykonywania pracy o 8.00, a o 11.00 dotarł do miejsca oddelegowania. W godzinach od 11.00 do 16.00 przeprowadził szkolenie, natomiast w godzinach od 16.00 do 19.00 nastąpił powrót i pracownik ponownie prowadził samochód oraz przewoził innych pracowników.

Prowadzenie samochodu w godzinach od 16.00 do 19.00 będzie stanowić dla tego pracownika pracę w godzinach nadliczbowych, ponieważ pracownik poza odbywaniem podróży służbowej – świadczył pracę – prowadził samochód i przewoził pozostałych pracowników

Przykład

Dwóch pracowników w ramach swoich obowiązków służbowych 3 czerwca 2018 roku (niedziela) zostało oddelegowanych do innej miejscowości w celu sprawowania nadzoru nad otwarciem nowego oddziału pracodawcy.

Pracownicy wyjechali z firmy o 7.00, na miejsce dotarli o 9.00 Jeden z pracowników był kierowcą i wiózł drugiego pracownika do miejsca docelowego. Od 9.00 do 20.00 pracownicy świadczyli pracę, a następnie od 20.00 do 22.00 wracali do miejsca ich świadczenia pracy/głównej siedziby pracodawcy – jeden z pracowników ponownie świadczył pracę jako kierowca. O 22.00 dotarli na miejsce. Pracownicy zatrudnieni są w podstawowym systemie czasu pracy, pracując od poniedziałku do piątku od 8.00 do 16.00.

Chcąc rozliczyć pracowników z tytułu podróży służbowej pracodawca musi wskazać, które godziny należy wliczyć do czasu pracy oraz czy wystąpiła praca w godzinach nadliczbowych.

Godziny:

Od 7.00 do 8.00 – podróż służbowa: dla pracownika, który kierował samochodem będzie stanowić pracę w godzinach nadliczbowych, dla drugiego pracownika nie zostanie wliczona do czasu pracy,

Od 8.00 do 9.00 – podróż służbowa wliczana do czasu pracy obu pracowników,

Od 9.00 do 16.00 – świadczenie pracy wliczane do czasu pracy obu pracowników,

Od 16.00 do 20.00 – świadczenie pracy wliczane do czasu pracy, za które obydwu pracownikom przysługuje wynagrodzenie oraz dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych,

Od 20.00 do 22.00 – podróż służbowa: dla pracownika, który kierował samochodem będzie stanowić pracę w godzinach nadliczbowych, dla drugiego pracownika nie zostanie wliczona do czasu pracy.

Pracownicy wynagradzani są w stałej miesięcznej stawce w wysokości:

  • pracownik kierujący samochodem: 3.500,00 zł (pracownik I),
  • drugi pracownik: 5.000,00 zł (pracownik II).

Ponadto drugi pracownik dodatkowo ma wypłacany dodatek funkcyjny w wysokości 2.000,00 zł. Czas pracy w czerwcu 2018 roku wynosi 168 godzin. Pracownicy rozliczani są w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym. Pracodawcy nie udało się oddać pracownikom czasu wolnego za pracę w niedzielę, wobec czego pracodawca dokonał rozliczenia finansowego z pracownikiem.

Pracownik I

Pracownik wynagradzany jest w stałej miesięcznej stawce w wysokości: 3.500,00 zł,

Pracownik przepracował łącznie: 6 godzin za które przysługuje mu wynagrodzenie oraz dodatek w wysokości 100% oraz 1 godzina za którą przysługuje mu wynagrodzenie oraz dodatek w wysokości 50% (praca wykonywana była w godzinach 7.00.–8.00 rano w niedzielę, co stanowiło pracę w godzinach nadliczbowych, ale obejmujących dobę poprzednią – sobotę).

50%

100%

  • 3.500,00 zł : 168 godzin = 20,83 zł
  • Wynagrodzenie za pracę: 20,83 zł × 1 godz. = 20,83 zł
  • Dodatek: 20,83, zł × 50% = 10,42 zł
  • 10,42 zł × 1 godz. = 10,42 zł
  • Razem: 20,83 zł + 10,42 zł = 31,25 zł
  • 3.500,00 zł : 168 godzin = 20,83 zł
  • Wynagrodzenie za pracę: 20,83 zł × 6 godz. = 124,98 zł
  • Dodatek: 20,83, zł × 100% = 20,83 zł
  • 20,83 zł × 6 godzin = 124,98 zł
  • Razem: 124,98 zł + 124,98 zł = 249,96 zł
  • Łącznie za pracę w godzinach nadliczbowych pracownik otrzyma wynagrodzenie w wysokości: 31,25 zł + 249,96 zł = 281,21 zł

Pracownik II:

Pracownik jest wynagradzany w stałej miesięcznej stawce w wysokości: 5.000,00 zł oraz otrzymuje dodatek funkcyjny w wysokości 2.000,00 zł. Pracownik przepracował łącznie: 4 godziny za które przysługuje mu wynagrodzenie oraz dodatek w wysokości 100%.

  • Wynagrodzenie zasadnicze: 5.000,00 zł
  • 5.000,00 zł : 168 godzin = 29,76 zł
  • Wynagrodzenie za pracę: 29,76 zł × 4 godziny = 119,04 zł
  • Dodatek: 29,76 zł × 100% = 29,76 zł
  • 29,76 zł × 4 godziny = 119,04 zł
  • Razem: 119,04 zł + 119,04 zł = 238,08 zł
  • Dodatek funkcyjny: 2.000,00 zł
  • 2. 000,00 zł : 168 godzin = 11,90 zł
  • Wynagrodzenie za pracę: 11,90 zł × 4 godz. = 47,60 zł

Razem: 47,60 zł.

Łącznie za pracę w godzinach nadliczbowych pracownik otrzyma wynagrodzenie w wysokości: 238,08 zł + 47,60 zł = 285,68 zł.

 

Warto zapamiętać

Podróż służbowa w godzinach pracy

Tak – jest wliczana do czasu pracy

Podróż służbowa poza godzinami pracy

Nie – nie wliczana do czasu pracy

Świadczenie pracy w godzinach pracy

Tak – jest wliczane do czasu pracy

Świadczenie pracy poza godzinami pracy

Tak – jest wliczane do czasu pracy

Świadczenie pracy w podróży służbowej

Tak – tak, jest wliczane do czasu pracy

Ponadto pracownikom z tytułu odbycia podróży służbowej, oddelegowania do innej miejscowości przysługują świadczenia z tytułu podróży służbowej.

 

Podstawa prawna: 
  • Art. 775 § 1, art. 80, art. 128, art. 151, art. 1511, art. 1512, art. 1519, art. 15111 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. 2018 r. poz. 917 ze zm.).
  • Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 167).
Autor: Marta Brakoniecka
praktyk z 11-letnim doświadczeniem, rozlicza obecnie 600 pracowników

Numer 275 Maj 2024 r.

Numer 275 Maj 2024 r.
Dostępny w wersji elektronicznej